حدود 18 درصد جمعیت عادی دچار خوابگردی هستند. کودکان بیشتر از نوجوانان و بزرگسالان دچار خوابگردی هستند. حدود 40 درصد کودکان در طول دوره کودکی خود شرح حال خوابگردی داشتهاند. بیشترین شیوع آن بین سنین 3 تا 7 سالگی است. این نوع حملات در هر دو جنس به یک نسبت دیده میشود. به طور معمول حملات تا نوجوانی رفع میشود و ممکن است با سایر انواع پاراسومنیا به خصوص وحشت شبانه همراه باشد. خوابگردی نوعی رفتار خوشخیم در خواب است. کودک با چشمانی باز اما ظاهری گیج راه میرود. کودکان بزرگتر ممکن است بیقرار به نظر برسند وحتی در صورت سؤال از آنها، پاسخهای بیربط بدهند. رفتارهای غیرمعمول هم در این کودکان شایع است. حملات به طور معمول 90 تا 120 دقیقه بعد از خوابیدن شروع میشوند و به مدت 5 تا 20 دقیقه طول میکشند. حملات ممکن است هر شب یا به صورت غیرمکرر اتفاق بیفتند. از عوامل محرک در شروع خوابگردی موارد زیر قابل ذکر میباشند:
عدم خواب کافی و کمبود خواب در شبهای قبل میتواند باعث افزایش میزان خواب عمیق و افزایش احتمال حمله شود. داشتن ساعات خواب و بیداری نامنظم و خوابیدن در محیطهای پرسروصدا عامل شایعی است که کمتر موردتوجه قرار میگیرد. کودکانی که در محلهای مختلف میخوابند ممکن است خوابگردی را تجربه کنند. استرس، تروما، تب و انواع بیماریها از جمله بیماریهای تنفسی مرتبط با خواب ممکن است محرک شروع حملات باشند. اتساع مثانه در طول خواب عامل شایع دیگری است. مصرف داروها مانند پرفنازین، تیوریدازین، دسیپرامین، هیدرات کلرال و زولپیدم بایستی به عنوان عوامل دارویی محرک خوابگردی موردتوجه قرار گیرد. جهت کنترل حملات دقت به سبک زندگی، عادات و رعایت بهداشت خواب ضروری است. همچنین بایستی سلامتی کودک در طول خواب حفظ شود. درها و پنجرهها بسته و محیط خواب او امن باشد. هر نوع احتمال وقوع تصادفات پیشبینی و پیشگیری گردد. بستن زنگ به در اتاق خواب کودک میتواند ما را از وقوع حملات آگاه کند. بهتر است حین حمله با کودک با آرامی صحبت کرد و او را به رختخواب برگرداند. در صورت امکان، انجام ورزشهای آرامسازی در بزرگسالان برای کم کردن استرس کمککننده است. اگرچه بیماری خود محدودشونده است، اما استفاده از ترکیبات خوابآور در کودکان و بزرگسالان، موارد شدید مفید گزارش شده است.
مشاوره روان برای ارزیابی روانی کودک کمککننده است. حداقل دوز بنزودیازپینها در بزرگسالان و یا کودکانی توصیه میشود که احتمال آسیب بالایی به خود را دارند. کلونازپام و در درجات بعدی دیازپام، لورازپام، آلپرازولام، ایمی پرامین، دسی پرامین، کلومی پرامین، تریازولام و کاربامازپین ممکن است مؤثر باشند.
از مصرف داروی خودسرانه بدون تجویز پزشک باید جدا خودداری کنید .
برگرفته از : کتاب اختلالات خواب در کودکان . فصل ششم .نوشته دکتر جلیل القدر